Wyniki wyszukiwania

Autor	Ewa Stawicka
Tytuł	Poziom innowacyjności w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
Title	The level of innovation in the sector of small and medium-sized enterprises in Poland
Słowa kluczowe	innowacje, konkurencyjność, sektor MSP
Key words	innovation, competitiveness, SMEs
Abstrakt	Wdrażanie innowacji w sektorze mikro, małych i średnich przedsiębiorstw nabiera ogólnego znaczenia. Każde przedsiębiorstwo narażone jest na ryzyko, co wynika z cią- głej zmienności otoczenia, w którym prowadzona jest działalność biznesowa. W dobie globalizacji konkurencyjność gospodarki jest zdeterminowana jej innowacyjnością rozumianą jako zdolność i motywacja przedsiębiorstwa do poszukiwania nowych koncepcji, pomysłów i wynalazków oraz wykorzystywania ich w praktyce1 . Innowacje są specyficznymi narzędziami przedsiębiorczości, działaniami, które nadają zasobom nowe możliwości ekonomiczne. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie danych na temat stanu sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) w Polsce oraz analiza ich potencjału innowacyjności. Analiza danych Eurostat, GUS, PARP pokazuje, że działalność innowacyjna nie jest domeną sektora MSP, ale widoczna jest znaczna poprawa w tym zakresie. W Polsce formuje się grupa innowacyjnych firm, która systematycznie zwiększa nakłady na działalność innowacyjną. Występuje również wzrost współpracy firm między sobą, rozwój sektora usługowego, lepsza świadomość znaczenia innowacji, wzrost prywatnych wydatków na badania i rozwój. Wciąż istnieje jednak obawa, że pomimo zmian nie są one wystarczające dla utrzymania wzrostu gospodarczego.
Abstract	The issue of improving the competitiveness in the sector of micro, small and medium-sized enterprises by implementing innovation becomes general meaning. The purpose of this article is to present data on the state of small and medium-sized enterprises in Poland and analysis of their potential for innovation. Analysis of data from Eurostat, GUS, PARP shows that innovative activity is not the domain of the SME sector, but seen significant improvements in this area. In Poland it formed a group of innovative companies, which constantly increases expenditures on innovation. There is also a growth business co-operation between them, the development of the services sector, a better awareness of the importance of innovation, the growth of private spending on research and development. However, there is concern that despite the changes they are not sufficient to sustain economic growth.
Cytowanie	Stawicka E.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n4_s119.pdf

Autor	Marzena Trajer, Maja Trajer
Tytuł	Grupy producentów rolnych jako forma przedsiębiorczości zespołowej rolników
Title	Agricultural producer groups as a form of team entrepreneurship
Słowa kluczowe	integracja pozioma, grupy producentów rolnych, przedsiębiorczość zespołowa, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
Key words	horizontal integration, agricultural producer groups, team entrepreneurship, Rural Development Programme
Abstrakt	W artykule omówiono grupy producentów rolnych, stanowiących jedną z form przedsiębiorczości zespołowej rolników, oraz zakres przyznawanej pomocy finansowej wspomagającej rozwój tej przedsiębiorczości, a także możliwość wsparcia finansowego dotyczącą tworzenia grup i organizacji producentów do 2020 roku. Integracja producentów rolnych bę- dzie miała w najbliższej przyszłości decydujące znaczenie dla konkurencyjności naszego rolnictwa na jednolitym rynku europejskim. W Polsce funkcjonowało, według stanu na 10 grudnia 2015 roku, 1314 grup producentów rolnych. Najwięcej (31%) grup prowadziło działalność na terenie województwa wielkopolskiego. W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich grupy producentów rolnych otrzymały na prowadzenie działalności administracyjnej i inwestycyjnej wsparcie w wysokości 782,7 mln zł. Zgodnie ze znowelizowaną we wrześniu 2015 roku ustawą o grupach producentów rolnych i ich związkach zadania związane z funkcjonowaniem grup producentów rolnych i ich związków powierzono Agencji Rynku Rolnego.
Abstract	The study analyzes agricultural producer groups as a form of team entrepreneurship, discussing, among others, the range of the financial aid granted – supporting the development of the entrepreneurship, and the possibilities of delivering financial assistance to the establishment of producer groups and organisations until 2020. Integration of agricultural producers in the nearest future will become a decisive factor having the influence on the competitiveness of our agriculture on the single European market. The conducted analysis reveals that there are 1,314 agricultural producer groups functioning in Poland, as of 10th December 2015. The most of them (over 30%) are functioning on the territory of the Wielkopolskie voivodship. Under Rural Development Programme the groups have been granted financial assistance in the amount of PLN 782.7 mln. Pursuant to the amended act on agricultural producer groups and their associations, the Agricultural Market Agency has been granted tasks relating to the functioning of agricultural producer groups and their associations in Poland.
Cytowanie	Trajer M., Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n4_s129.pdf

Autor	Jakub Bartak
Tytuł	Rozwój w warunkach integracji gospodarczej w perspektywie ekonomii innego kanonu
Title	Development in the conditions of economic integration in the perspective of Other Canon Economics
Słowa kluczowe	ekonomia innego kanonu, integracja, postęp technologiczny, innowacje
Key words	Other Canon Economics, integration, technological progress, innovation
Abstrakt	W artykule omówiono źródła rozwoju w perspektywie ekonomii innego kanonu. Możliwości rozwojowe omówione zostały w kontekście gospodarczej integracji. Na tej podstawie wysunięto wniosek, że problemy rozwojowe w Unii Europejskiej wynikają z niekorzystnej struktury produkcyjnej w państwach peryferyjnych UE, której sprzyja przyjęty model integracji. Konwergencja w UE oraz w innych ugrupowaniach integracyjnych może być uzyskana tylko poprzez rozwijanie we wszystkich krajach sektorów produkcji z rosnącymi przychodami marginalnymi. Liberalizacja rynków i spontaniczna dyfuzja innowacji nie jest w stanie sprostać temu zadaniu, konieczna jest natomiast aktywna polityka innowacyjna integrujących się państw
Abstract	The article discusses the sources of economic development in the perspective of The Other Canon. Development opportunities are discussed in the context of economic integration. On this basis, it is concluded that the development problems in the European Union stem from the unfavorable production structure in the peripheral countries of the EU. Convergence in the EU and in other integration areas can be achieved only by developing sectors of production with increasing marginal returns evenly spaced in every state. Markets liberalization and spontaneous diffusion of innovations are not able to meet that challenge, therefore it is necessary to undertake active innovation policy among all integrating countries.
Cytowanie	Bartak J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s7.pdf

Autor	Iwona Kowalska
Tytuł	Edukacja na rzecz rozwoju regionu – ocena założeń wieloletnich ram finansowych 2014–2020 w RPO województwa mazowieckiego
Title	Education for Regional Development – assessment of multiannual financial framework in Regional Operational Programme for Mazowieckie Voivodeship 2014–2020
Słowa kluczowe	finanse, edukacja, region, UE, ramy finansowe 2014–2020
Key words	finance, education, region, EU, financial framework 2014–2020
Abstrakt	Głównym celem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014–2020 (RPO WM) jest inteligentny, zrównoważony rozwój zwiększający spójność społeczną i terytorialną przy wykorzystaniu potencjału mazowieckiego rynku pracy. Program stanowi narzędzie realizacji polityki rozwoju prowadzonej przez Samorząd Województwa Mazowieckiego. Polityka ta obejmuje również rozwój w obszarze edukacji. Warto zatem podjąć się wstępnej oceny założeń wieloletnich ram finansowych 2014–2020 w RPO WM w części dotyczącej edukacji. Celem artykułu jest próba dokonania tej oceny z uwzględnieniem trzech aspektów: – zakresu przedmiotowego w konfrontacji z zapisami RPO WM 2007–2013, obszarem inteligentnych specjalizacji dla Mazowsza 2014–2020 oraz z założeniami Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja Rozwój 2014–2020 (POWER); – procedury pozyskania wsparcia finansowego (konkurencyjność versus preferencje programowe); – nakłady i instrumenty finansowe (środki bezzwrotne versus środki zwrotne). W artykule poddano weryfikacji następującą hipotezę: zakres przedmiotowy finansowania Osi Priorytetowej X: Edukacja dla regionu w RPO WM 2014–2020 nie pokrywa się z zakresami innych programów operacyjnych w tej perspektywie, a kwestia konkurencyjności jest osłabiona szeroką skalą preferencyjności w wyborze projektów przy zastosowaniu bezzwrotnych instrumentów finansowych (dotacji). Przy opracowaniu artykułu korzystano z materiałów źródłowych Komisji Europejskiej, krajowych dokumentów dotyczących strategii rozwoju oraz literatury przedmiotu dotyczącej absorpcji środków unijnych na projekty społeczne.
Abstract	The main objective of the Regional Operational Programme for Mazowieckie Voivodeship 2014–2020 (ROP MV) is a smart, sustainable development enhancing social and territorial cohesion and using the potential of Mazowieckie labour market. The programme is the tool for the implementation of development policies by the Mazowieckie Voivodeship Self-Government. This policy also covers developments in the field of education. Therefore, it seems valuable to review the assumptions of the financial perspective 2014–2020 in the ROP MV set out in the section on education. The aim of this paper is to carry out this assessment with regard to three aspects: − the substantive scope confronted with the provisions of Regional Operational Programme for Mazowieckie Voivodeship 2007–2013, Smart Specialization for Mazowieckie Region 2014–2020 and the assumptions of the Operational Programme Knowledge, Education Development 2014–2020 (POWER); − the procedures for obtaining financial support (competitiveness versus programme preferences); − the investments and financial instruments (non-repayable funds versus repayable funds). The article verifies the following hypothesis: the scope of the funding of Priority Axis X: Education for the Region in the ROP MV 2014–2020 does not overlap with the scopes of other operational programs in this perspective, the issue of competitiveness is weakened by a wide scale of preference in the selection of projects using non-repayable financial instruments (subsidies). The study used the source materials of the European Commission, the National Development Strategy and literature on the absorption of EU funds for social projects.
Cytowanie	Kowalska I.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s53.pdf

Autor	Tomasz Siudek
Tytuł	Dług publiczny a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej
Title	PUBLIC DEBT AND RURAL ECONOMIC DEVELOPMENT IN THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	dług publiczny, determinanty długu publicznego, rozwój obszarów wiejskich
Key words	public debt, determinants of public debt, economic growth, rural development
Abstrakt	Głównym celem pracy jest określenie związku między poziomem rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich a poziomem długu publicznego w krajach Unii Europejskiej (UE). Dodatkowym celem badań jest ustalenie poziomu i determinant długu publicznego w badanych krajach. Z uzyskanych danych wynika, że w jednych krajach UE rozwój gospodarczy obszarów wiejskich jest ujemnie skorelowany z długiem publicznym, w innych jest odwrotnie. Ujemny związek we wszystkich badanych krajach UE odnotowano między rozwojem gospodarczym obszarów wiejskich a kosztami obsługi długu publicznego.
Abstract	The main aim of this work is to determine the relationship between the level of rural economic development and the level of public debt in the European Union. An additional aim of the study is to establish the level and determinants of public debt in the countries surveyed. The obtained data show that in some countries of the European Union rural economic development is negatively correlated with public debt, and in others the opposite is true. The negative relationship in all the EU countries was recorded between rural economic development and the cost of servicing the public debt.
Cytowanie	Siudek T. (2014) Dług publiczny a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 15-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s15.pdf

Autor	Małgorzata Juchniewicz
Tytuł	Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej
Title	TRENDS IN INTERNATIONAL COMPETITIVENESS OF THE EU FOOD INDUSTRY
Słowa kluczowe	konkurencyjność, przemysł spożywczy, eksport i import produktów przemysłu spożywczego, kraje Unii Europejskiej
Key words	competitiveness, food industry, international export and import of food products,the countries of the European Union
Abstrakt	. Celem opracowania jest określenie zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego krajów Unii Europejskiej. Ranking konkurencyjności opracowano na podstawie wskaźnika syntetycznego, który składał się z następujących wskaźników cząstkowych: udział w rynku eksportowym, wskaźnik ujawnionych przewag komparatywnych, wskaźnik pokrycia importu eksportem oraz indeks Grubela-Lloyda. Obliczono średni poziom wymienionych wskaźników w latach 2000-2003 i 2009-2011 oraz ich zmianę w przyjętych szeregach czasowych. Przeprowadzone badania wskazują na proces poprawy konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Europy Środkowo-Wschodniej, przy nieznacznym pogorszeniu konkurencyjności tej branży wśród niektórych małych krajów Europy Zachodniej. W rankingu konkurencyjności przemysłu spożywczego, niezależnie od przyjętego kryterium czasowego, dominują kraje takie jak: Holandia, Francja, Hiszpania, Dania i Niemcy. Polska, mimo poprawy wskaźnika syntetycznego w latach 2009-2011 w odniesieniu do wcześniejszego okresu, nie poprawiła pozycji (zajmowała odpowiednio 9. i 10. miejsce wśród krajów UE).
Abstract	The aim of the study was to determine the changes in the international competitiveness of the EU food industry. Competitiveness ranking was based on synthetic indicator, which consisted of the following sub-indicators: participation in the export market, the index of revealed comparative advantage, export-import coverage ratio and the Grubel-Lloyd index. The average levels of these indicators and their changes was calculated for years 2000-2003 and 2009-2011. The study indicates the improvement of the competitiveness of the food industry in the countries of Central and Eastern Europe, with a slight deterioration in the competitiveness of the industry of some small countries in Western Europe. Ranking of the competitiveness of the food industry is dominated by countries like the Netherlands, France, Spain, Denmark and Germany. Poland has improved level of the synthetic indicator in 2009-2011 compared to earlier period of analysis, but has not improved its position (occupied respectively 9 and 10 place among EU countries).
Cytowanie	Juchniewicz M. (2014) Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s31.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013
Title	TRENDS IN POLISH FOREIGN TRADE IN AGRI-FOOD PRODUCTS IN YEARS 1995-2013
Słowa kluczowe	handel zagraniczny, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, tendencje
Key words	foreign trade, export, import, agri-food products, trends
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013 ogółem i z poszczególnymi grupami państw: UE-15, UE-12, WNP, EFTA i pozostałymi krajami. Handel zagraniczny surowcami rolnymi i produktami przetworzonymi cechuje się tendencjami wzrostowymi. Szybką dynamikę wzrostową notuje się od 2004 r. Szybciej wzrasta eksport niż import. Od 2003 r. Polska jest eksporterem netto produktów rolno-spożywczych. Dodatnie saldo handlowe zwiększa się. W 2013 r. wyniosło ono 5738 mln euro, w tym z UE-15 +3267 mln euro, UE-12 +2424 mln euro, WNP +1669 mln euro, EFTA -527 mln euro i z pozostałymi krajami -1095 mln euro. W handlu surowcami rolnymi Polska jest importerem netto. Po 2004 r. rosnący eksport rolno-spożywczy był skierowany w 58% na rynki krajów UE-15, w 20,7% – UE-12, w 10,4% – WNP, w 0,7% – EFTA i w 10,2% do pozostałych krajów. Rosnący import pochodził w 61,2% z krajów UE-15, w 11,1% z UE-12, w 5,4% ze WNP, w 4,8% z krajów EFTA i w 17,5% z pozostałych krajów.
Abstract	Trends in foreign trade have an impact on the country position in the international market. The paper presents trends in the Polish foreign trade of agri-food products in years 1995-2013. The geographical composition of Poland’s foreign trade was analyzed in the breakdown into different groups of countries: EU-15, EU-12, Former Soviet Union (FSU), EFTA and other countries. The analysis showed that the trade value in agricultural raw materials and processed products increased between 1995 and 2013, with substantial rises since 2004. Agricultural import growth rate has been slower than the export one. Since 2003 Poland has recorded positive trade balance with remarkable increase after the accession. Poland is a net exporter of agri-food products. In 2013 trade balance gave a 5738 million euro surplus, of which with EU-15: +3267 million euro, EU-12: +2424 million euro, FSU: +1669 million euro, EFTA: -527 million euro and with other countries: -1095 million euro. In trade of agricultural raw materials Poland is a net importer. After 2004 markets of EU-15 received 58% of rising polish agri-food exports, EU-12 – 20.7%, FSU – 10.4%, 0,7% EFTA and 10.2% other countries. Over 60% of rising imports came from EU-15, followed by EU-12 (11.1%), Former Soviet Union countries (5.4%), EFTA countries (4.8%) and other countries provided about 17.5% of imported products.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2014) Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 41-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s41.pdf

Autor	Katarzyna Domańska, Anna Nowak
Tytuł	Zmiany dochodowości gospodarstw rolnych w Polsce na tle Unii Europejskiej
Title	PROFITABILITY CHANGES AT RURAL FARMS IN POLAND ON THE BACKGROUND EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	dochodowość, gospodarstwo rolne, Polska, Unia Europejska
Key words	rural farms, profitability, Poland, European Union
Abstrakt	W artykule podjęto tematykę dochodowości towarowych gospodarstw rolnych w Polsce i Unii Europejskiej (UE) oraz zmian dochodowości w okresie 2004-2011. Celem opracowania jest ocena tych zmian w Polsce na tle pozostałych państw członkowskich Wspólnoty. Analizy dokonano na podstawie informacji gromadzonych w ramach europejskiego systemu zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych FADN. W pracy poddano ocenie dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego w relacji do kosztów, wartości produkcji, wartości kapitału własnego, a także liczby zatrudnionych osób. Wyniki badań wykazały duże zróżnicowanie towarowych gospodarstw w UE ze względu na poziom dochodu, jego relacje do zaangażowanych nakładów oraz wielkości produkcji. W przypadku poziomu dochodu z gospodarstwa rolnego oraz jego relacji do osób pełnozatrudnionych z rodziny powyżej średniej unijnej znajdowały się kraje tzw. starej piętnastki (UE-15), natomiast poniżej średniej – nowe kraje członkowskie UE.
Abstract	This paper identifies and examines the profitability changes of rural farms in Poland on the background of other European Union’s member countries. An analysis was prepared basing upon information collected within European system - Farm Accountancy Data Network. Survey includes years 2004 and 2011. Paper makes an assessment of family farm income in relation to cost, production value, net worth, as well as family work units. The results of the survey show great differentiation of rural farms in European Union regarding income level and its relation to engaged input as well as output value. The countries of “old 15” gained higher level of income from farm and in relation to family work units comparing to Union average but “new “ member countries – below average. In relation to effectiveness rates based on income category from rural farm one could not observe so clear differences.
Cytowanie	Domańska K., Nowak A. (2014) Zmiany dochodowości gospodarstw rolnych w Polsce na tle Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 64-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s64.pdf

Autor	Lidia Luty
Tytuł	Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na rozwój rolnictwa ekologicznego
Title	IMPACT OF ACCESSION POLAND TO THE EUROPEAN UNION FOR THE DEVELOPMENT OF ORGANIC FARMING
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, model tendencji rozwojowej, prognoza
Key words	organic farming, model of development trends, forecast
Abstrakt	Dynamiczny rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce obserwuje się od 2004 roku. Wejście Polski do Unii Europejskiej przyniosło nowe mechanizmy wsparcia rozwoju tego systemu gospodarowania. Celem opracowania jest przedstawienie dynamiki wzrostu liczby i powierzchni gospodarstw ekologicznych, udziału powierzchni gospodarstw ekologicznych w użytkach rolnych ogółem oraz liczby przetwórni ekologicznych w Polsce w latach 2004-2012, a także wyznaczenie prognoz na trzy kolejne lata. Do oszacowania kierunków rozwoju badanego zjawiska wykorzystano metodę ekstrapolacji modeli tendencji rozwojowych. Ponadto, przedstawiono regionalne zróżnicowanie Polski pod względem wybranych cech charakteryzujących rozwój rolnictwa ekologicznego.
Abstract	Dynamic development of organic farming in Poland is observed since 2004. Polish accession to the European Union launched mechanisms which support development of this kind of management system. The aim of this study is to present the dynamics of growth of the number and size of organic farms, the participation of organic farms in the total number of farmlands and the number of organic ecological factories in Poland in the years 2004-2012 and the designation of the forecasts for the next three years. To designate the forecasts of investigated phenomena it was used extrapolation of models of development trends method. In addition, this article introduces regional differentiation in Poland in terms of selected characteristics, which describe development of organic farming.
Cytowanie	Luty L. (2014) Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na rozwój rolnictwa ekologicznego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 74-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s74.pdf

Autor	Piotr Bórawski, Zbigniew Brodziński
Tytuł	Wykorzystanie wsparcia finansowego z Unii Europejskiej w gospodarstwach mlecznych w opinii ich właścicieli
Title	THE USE OF THE FINANCIAL SUPPORT FROM THE EUROPEAN UNION BY THE DAIRY FARM OWNERS
Słowa kluczowe	integracja europejska, gospodarstwa mleczne
Key words	European integration, dairy farms
Abstrakt	Celem badań jest ocena wykorzystania wsparcia z Unii Europejskiej (UE) przez właścicieli gospodarstw mlecznych oraz ocena organizacji i sytuacji ekonomicznej tych podmiotów. Badania przeprowadzono na grupie 100 gospodarstw objętych FADN, zajmujących się produkcją mleka na terenie województw mazowieckiego i podlaskiego. Analizowano wykorzystanie wsparcia uzyskanego w ramach działań PROW 2004-2006 i PROW 2007-2013. Wyniki badań zebrano za pośrednictwem kwestionariusza wywiadu skierowanego do producentów mleka. Z badań wynika, że zdecydowana większość respondentów nie korzystała ze wsparcia w ramach PROW 2004-2006 (86%). Sytuacja uległa zdecydowanej zmianie w kolejnym okresie programowania, w którym 82% objętych badaniami właścicieli gospodarstw mlecznych korzystało ze środków PROW 2007-2013. Wszyscy rolnicy korzystali z dopłat bezpośrednich. Grupa producentów mleka, która wzięła udział w badaniach, wypowiedziała się pozytywnie o integracji z UE. Rolnicy docenili szanse rozwoju, jakie dała ich gospodarstwom akcesja. Z badań wynika, że rolnicy oczekują od instytucji zarządzających PROW ograniczenia biurokracji oraz większej pomocy w przygotowaniu dokumentacji, szczególnie tej związanej z finansowaniem inwestycji.
Abstract	The objective of the study was to evaluate the use of the support from the European Union by the owners of dairy farms and the evaluation of the organization and the economic situation of these entitles. The study was conducted on the group of 100 farm owners involved in the production of milk in the region of Mazowsze and Podlasie. The paper analyzes the actions undertaken by farmers under the RDP 2004-2006 and 2007-2013. The research results were collected using questionnaires and interview dedicated to milk producers. During the survey farmers were asked to assess the existing tools of support from the EU. In addition the opinions of farmers concerning their attitudes to EU integration and expectations were collected. The research show that most farmers did not benefit from RDP 2004-2006 (86%). The situation improved during new period of programming in which (82%) of dairy farm owners used the RDP 2007-2013. All of the farmers benefited from subsidies. The research group of milk producers support the integration with the EU. Farmers see the chances of development which gave their farms Polish integration with EU. Farmers expect from the institutions managing RDP less bureaucracy and more help from officials in preparing documentation for the investment financing.
Cytowanie	Bórawski P., Brodziński Z. (2014) Wykorzystanie wsparcia finansowego z Unii Europejskiej w gospodarstwach mlecznych w opinii ich właścicieli.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 127-136
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s127.pdf

Autor	Aleksandra Dudek
Tytuł	Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012
Title	THE SITUATION IN POLISH AGRICULTURE AGAINST THE GENERAL ECONOMIC SITUATION IN THE YEARS 1996-2012
Słowa kluczowe	sytuacja ogólnogospodarcza, wahania koniunktury, rolnictwo
Key words	economic climate, fluctuations, agriculture
Abstrakt	Opracowanie przedstawia ocenę zmian sytuacji w rolnictwie i w całej gospodarce w Polsce w latach 1996-2012. Na podstawie teorii cyklu wzrostu wyodrębniono fazy wzrostu i spadku koniunktury gospodarczej. Wybrane wskaźniki sytuacji ogólnogospodarczej zestawiono ze wskaźnikami koniunktury w polskim rolnictwie. Przeprowadzona analiza porównawcza była podstawą odpowiedzi na pytanie, czy wahania koniunktury w całej gospodarce i w rolnictwie są współzależne oraz czy przystąpienie Polski do Unii Europejskiej (UE) miało wpływ na zmianę charakteru tej zależności. Z przeprowadzonych badań wynika, że zaobserwowane w skali całej polskiej gospodarki ogólne tendencje zmian były zbliżone do tych występujących w sektorze rolnym, przy czym należy zaznaczyć, że sytuację ekonomiczno-finansową jednostek funkcjonujących w obrębie rolnictwa cechują znacznie większe wahania aniżeli sytuację podmiotów rynkowych ogółem. W latach 1996-2012 zmiany poziomu dochodów ludności, będące jednym z głównych kryteriów oceny stanu koniunktury ogólnogospodarczej, były znacznie bardziej stabilne w przypadku gospodarstw domowych pracowników niż rolników. Decydującą rolę w tym zakresie odegrała wysoka zmienność cen sprzedawanych produktów rolnych, współzależna m.in. z dynamiką PKB, oraz obrotów handlu zagranicznego. W badaniach zastosowano modelowanie ekonometryczne oraz analizę statystyczną, której podstawę stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego.
Abstract	The paper presents the general economic background of the situation in Polish agriculture in the period 1996-2012. On the basis of the growth cycle theory there were separated phases of the economic growth and decline in Poland. Selected indicators of the general economic climate were compared with indicators of the situation in Polish agriculture. The carried out comparative analysis was a base for answers to the question: how the shaping of the economic situation and trends in agriculture are interdependent and how Polish accession to the European Union have an impact on the change in the nature of this relationship. The study shows that observed in the whole Polish economy overall trends are similar to those exposed in the agricultural sector, it being noted that the economic and financial situation of individuals functioning within agriculture are characterized by much higher volatility than the situation of market participants in general. In the entire period from 1996 to 2012, changes in the level of income of the population of our country, which is one of the main criteria for assessment of the general economic downturn, were much more stable in the case of workers’ households than farmers’. The decisive role in this regard has played high volatility of prices of sold agricultural products correlated with dynamics of GDP and foreign trade. In the study there were used econometric modeling and statistical analysis. The main source of the used data were the statistical yearbooks of the Republic of Poland of the Central Statistical Office
Cytowanie	Dudek A. (2014) Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 7-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s7.pdf

Autor	Ewelina Szuba
Tytuł	Źródła zmian wartości produkcji i dochodów w sektorze rolnym po przystąpieniu Polski do Unii europejskiej
Title	SOURCES OF CHANGES INTHE VALUE OF OUTPUTAND INCOMEIN THE AGRICULTURAL SECTORAFTER THE POLISH ACCESSIONTO THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	rolnictwo, dochody rolnicze, produkcja rolna, wspólna polityka rolna, źródła wzrostu produkcji i dochodów
Key words	agriculture, agricultural income, agricultural production, Common Agricultural Policy, source of production growth and income
Abstrakt	W artykule w ujęciu mezoekonomicznym (sektorowym) przedstawiono zmiany wolumenu i wartości produkcji oraz dochodów uzyskiwanych w polskim rolnictwie po akcesji do UE oraz źródła tych zmian. Objęcie polskiego rolnictwa wspólną polityka rolną (WPR) oraz uczestnictwo w jednolitym rynku europejskim (JRE) w istotny sposób wpłynęły na sytuację produkcyjno-ekonomiczną w tym sektorze. W celu określenia oddziaływania WPR i uczestnictwa w JRE na rolnictwo w Polsce ocenie poddane zostały m.in. wyniki produkcyjne oraz dochody uzyskiwane w tym dziale gospodarki. Wartości ujęto w cenach stałych i porównano z okresem sprzed akcesji. W opracowaniu podjęto również próbę ustalenia źródeł wzrostu produkcji oraz dochodów w rolnictwie. Analizy przeprowadzone zostały na podstawie danych pochodzących z powszechnej statystyki publicznej krajowej i UE, w tym z rachunków ekonomicznych rolnictwa publikowanych przez Eurostat.
Abstract	The article in terms of mesoeconomical (sectoral) shows the changes in the volume and value of production and the income earned in Polish agriculture after accession to the EU. Accession of Polish agriculture in the Common Agricultural Policy and participation in the Single European Market materially affected the economic production in this sector. To determine the impact of the CAP and participation in the JRE on agriculture In Poland, were selected among others: evaluation of production results and income received in this department economy. The values entered in constant prices, and compared with the pre-accession period. Moreover, the aim of the study was also an attempt to determine the sources of output growth and incomes in agriculture. Analyses were based on data from official statistics universal national and EU level, including the Economic Accounts for Agriculture published by Eurostat.
Cytowanie	Szuba E. (2014) Źródła zmian wartości produkcji i dochodów w sektorze rolnym po przystąpieniu Polski do Unii europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 29-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s29.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski
Tytuł	Krajowe i unijne wydatki budżetowe na sektor rolny w Polsce
Title	NATIONAL AND THE EU BUDGET EXPENDITURE ON THE AGRICULTURAL SECTOR IN POLAND
Słowa kluczowe	budżet rolny, środki krajowe i unijne
Key words	agricultural budget, national and EU spending
Abstrakt	Celem artykułu jest ocena dynamiki środków kierowanych z budżetu krajowego i unijnego oraz ich proporcji w realizacji polityki rolnej w Polsce w długim okresie, tj. w latach 2000-2014 (15 lat) z wyróżnieniem okresu przed akcesją do Unii Europejskiej i po niej, a także ze szczególnym uwzględnieniem pierwszej pełnej perspektywy budżetowej (2007-2013), w której Polska partycypowała. Badano ogólne wydatki w krajowym i unijnym budżecie na sektor rolny w Polsce. Dało to podstawę do ukazania relacji krajowego i unijnego finansowania wydatków budżetowych polskiego sektora rolnego.
Abstract	The aim of this article was to evaluate the growth of the funds directed from the national budget and the EU in the implementation of agricultural policy in Poland in the long term – in the period 2000-2014 (15 years) highlighting the period before and after accession to the EU, as well as with particular emphasis on the first full budget perspective (2007-2013), in which Poland participated. There was studied overall expenditure in national and EU agricultural budget on the agricultural sector in Poland. This provided a basis to illustrate the relationship of national and EU funding budget expenditure Polish agricultural sector.
Cytowanie	Czyżewski A. (2014) Krajowe i unijne wydatki budżetowe na sektor rolny w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 37-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s37.pdf

Autor	Karolina Babuchowska
Tytuł	Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian
Title	THE EU COMMON AGRICULTURAL POLICY TOWARDS THE IMPORTANCE OF HUMAN CAPITAL IN RURAL AREAS AND ITS TRANSFORMATION
Słowa kluczowe	młody rolnik, wspólna polityka rolna, zmiany demograficzne, starzenie się
Key words	young farmer, Common Agriculture Policy, demographic changes, ageing
Abstrakt	Obserwowany w wielu krajach Unii Europejskiej (UE) problem starzenia się społeczeństwa dotyczy także mieszkańców obszarów wiejskich. Niekorzystna struktura demograficzna mieszkańców wsi ma swoje odzwierciedlenie w strukturze demograficznej producentów rolnych. Średni wiek rolników wzrasta, a niska wartość wskaźnika urodzeń sprawia, że jest relatywnie niewiele osób młodych, które w przyszłości mogłyby przejąć i poprowadzić gospodarstwo rolne. Jak wynika z analiz Komisji Europejskiej, starzenie się producentów rolnych przekłada się na mniejsze zainteresowanie z ich strony inwestycjami, co może prowadzić do obniżenia konkurencyjności sektora rolnego. Problem niekorzystnej struktury demograficznej na obszarach wiejskich potęgują migracje młodych osób zamieszkujących te tereny do miast. Nowy okres programowania (2014-2020) przyniósł istotne zmiany we wspólnej polityce rolnej (WPR), której obecny kształt bardziej odpowiada wyzwaniom, jakie stoją przed UE. „Odmłodzenie” producentów rolnych ma kluczowe znaczenie dla konkurencyjności sektora rolnego, w związku z czym kwestia ta została uwzględniona w reformie WPR. W rezultacie zdecydowano o ustanowieniu wsparcia dochodów młodych rolników rozpoczynających działalność rolniczą, aby ułatwić im zakładanie działalności i dopasowanie strukturalne ich gospodarstw po rozpoczęciu działalności. Celem opracowania jest zaprezentowanie zmian demograficznych na obszarach wiejskich w wybranych krajach UE oraz wsparcia dedykowanego młodym rolnikom w latach 2014-2020 w ramach WPR.
Abstract	Problem of the society ageing process observed in many EU countries connects also inhabitants of rural areas. Disadvantageous demographic structure of rural inhabitants influences on demographic structure of agriculture producers. Average age of farmers increases and low birth rate value results in relative small number of young people, who can run individual farms in the future. According to European Committee analyses the aging process of agriculture producers results in their smaller interest in investments. It can lead to a decline in competitiveness of agriculture sector. Problem of disadvantageous demographic structure on rural areas increasing migrations of young people from villages to towns. New program period (2014-2020) has brought significant changes in Common Agriculture Policy which actual shape is more common to European Union challenges. “Younging process” of agriculture producers is a clue for competitiveness of agriculture sector therefore this issue has been included into CAP reform. In result it was decided about establishment of income support for young farmers starting their farms activities. The main aim of study was the presentation of demographic changes in given EU countries and support dedicated for young farmers within years 2014-2020 according to the Common Agriculture Policy.
Cytowanie	Babuchowska K. (2014) Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 45-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s45.pdf

Autor	Barbara Kutkowska
Tytuł	Wspieranie rolnictwa na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) na przykładzie rolnictwa Sudetów
Title	SUPPORT OF AGRICULTURE ON LESS FAVOURED AREAS (LFA) ON THE EXAMPLE OF SUDETY MOUNTAINS AGRICULTURE
Słowa kluczowe	obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), gospodarstwo rolne, rolnictwo, Sudety
Key words	less-favoured areas (LFA), farm, agriculture, Sudety Mountains
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wykorzystania środków finansowych z budżetu Unii Europejskiej (UE) jako pomocy gospodarstwom rolniczym usytuowanym na terenach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) w Polsce na tle innych krajów członkowskich w latach 2007-2011. Jako studium przypadku wzięto pod uwagę gospodarstwa terenów sudeckich. Dokonano analizy przemian, jakie zaszły w rolnictwie sudeckim w latach 2002-2010 w kontekście realizacji szczegółowych celów, pomocy finansowej dla gospodarstw rolnych w UE z tytułu usytuowania na ONW w ramach programu PROW 2004-2006 i 2007-2013.
Abstract	The scale of absorption of financial support from the EU budget directed to the agricultural farms laid on Less Favoured Areas in Poland in the light of different membership countries in years 2007-2011 has been introduced. As the case study the agriculture of Sudety Mountains was taken under consideration. The analyses of transformations in years 2002-2010 in Sudety Mountain agriculture in the context of realization of detailed aims connected to directed to Less Favoured Areas financial help within Rural Agriculture Development Plan in years 2004-2006 and 2007-2013 was realized. Poland has significant share in absorption of EU financial support to the Less Favoured Areas. In years 2007-2011 Polish farms made up above 30% of supported EU units by this instrument. This support was also given to farms located in Sudety Mountains. The transformations based on land concentration, consolidation the character of plant production and limitation the animal production were characterized this units. The considerable acreages of permanent grassland in Sudety region plays mainly landscape and tourism functions. The situation of demographic population on rural areas is unfavorable. In years 2014-2020 the aims of financial support for farms located on Less Favoured Areas assemble oneself on the environment-landscape aims going away from social matters what is highly disturbing.
Cytowanie	Kutkowska B. (2014) Wspieranie rolnictwa na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) na przykładzie rolnictwa Sudetów .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 55-69
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s55.pdf

Autor	Małgorzata Kołodziejczak
Tytuł	Efektywność wykorzystania czynników produkcji w rolnictwie polskim i niemieckim w latach 2004-2012
Title	EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS IN AGRICULTURE OF POLAND AND GERMANY IN 2004-2012
Słowa kluczowe	wielkość i struktura produkcji rolniczej, wartość dodana brutto, czynniki produkcji, wskaźniki efektywnościowe
Key words	volume and structure of agricultural production, gross value added, production factors, efficiency indexes
Abstrakt	Celem badania jest przedstawienie poziomu i zmian w zakresie produkcji rolniczej, zasobów i nakładów czynników produkcji oraz efektywności ich wykorzystania w Polsce i w Niemczech w latach 2004-2012, a więc po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Do badań wybrano Niemcy ze względu na zbliżone warunki w zakresie położenia geograficznego i podobną strukturę asortymentową produkcji rolnictwa, a ponadto wymiana handlowa z Niemcami stanowi dużą część polskiego handlu międzynarodowego. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że występowało podobieństwo struktury produkcji rolnictwa polskiego i niemieckiego, natomiast poziom efektów i nakładów w obydwu państwach znacznie się różnił. Efektywność wykorzystania czynników produkcji wypadała na niekorzyść rolnictwa polskiego.
Abstract	The aim of the paper was to assess the volume and changes in agricultural production, resources and outlays of production factors, as well as their efficiency in Poland and Germany in 2004-2012, i.e. after Poland’s accession to the EU. Among all the EU-15 countries, Germany is the closest neighbor of Poland and it is situated in comparable latitude. In addition, German agriculture has structure of production similar to the Polish one and trade with Germany is a large part of the Polish foreign trade. Therefore, it seems reasonable to know the extent and structure of the diversity appearing in this area between agriculture of Poland and Germany. On the basis of the conducted research it was proved that there were similarities in the agricultural production structure between Polish and German agriculture, and the level of effects and outlays in both countries was quite different. The efficiency of production factors is still unfavorable for Polish agriculture.
Cytowanie	Kołodziejczak M. (2014) Efektywność wykorzystania czynników produkcji w rolnictwie polskim i niemieckim w latach 2004-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 70-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s70.pdf

Autor	Marcin Adamski
Tytuł	Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw mlecznych w Polsce z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej
Title	THE EVALUATION OF DEVELOPMENT OPPORTUNITIES OF DAIRY FARMS IN POLAND, TAKING INTO ACCOUNT THE ECONOMIC SIZE
Słowa kluczowe	gospodarstwa mleczne, efektywność techniczna, DEA, SFA
Key words	milk farms, technical efficiency, DEA, SFA
Abstrakt	Celem pracy jest wyznaczenie granic wielkości gospodarstw mających perspektywy rozwoju w produkcji mleka oraz zidentyfikowanie tych, które nie będą w stanie jej kontynuować w przyszłości. W pracy poddano ocenie efektywność gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji mleka (typ 45) prowadzących rachunkowość dla polskiego FADN w latach 2008-2010 w podziale na klasy wielkości ekonomicznej według SO. Pomiaru efektywności technicznej dokonano za pomocą metod SFA (Stochastic Frontier Approach) oraz DEA (Data Envelopment Analysis). Badania wykazały, że wielkości produkcji, której skala oraz poziom specjalizacji praktycznie uniemożliwiały osiągnięcie dochodu z zarządzania gospodarstwem bez względu na osiągnięty stopień efektywności, była klasa wielkości do 8 tys. euro. Jako gospodarstwa w najkorzystniejszej sytuacji ekonomicznej uznano klasy 4. i 5., a więc z produkcją w przedziale od 50 do 500 tys. euro SO. Z przeprowadzonych badań wynika ponadto, że w większości gospodarstw mlecznych występują możliwości poprawy efektywności produkcji, a dzięki temu poprawy jej dochodowości.
Abstract	The purpose of this study is to determine the limits of the size of households with the prospect of development in milk production and to identify those households which will be unable to continue their development in the future. The paper has evaluated the effectiveness of farms specializing in milk production (type 45) keeping Polish FADN accounting for the years 2008-2010 by class of economic size according to SO. The survey of technical effectiveness was made by SFA method (Stochastic Frontier Approach) and DEA method (Data Envelopment Analysis).The research has shown that the volume of production, which scale and level of specialization virtually made impossible to achieve the income of farm management irrespective of the degree of efficiency, was size class to 8 thousand euro. Farms in class 4 and 5 were considered to be in the most favorable economic situation, so those with the production in the range of 50 to 500 thousand euro SO. The study also has shown that in most dairy farms there are opportunities to improve the efficiency of production and thus to improve their yield.
Cytowanie	Adamski M. (2014) Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw mlecznych w Polsce z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 80-90
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s80.pdf

Autor	Agnieszka Kozera
Tytuł	Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	THE FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN RURAL AREAS IN POLAND IN THE CONTEXT OF EUROPEAN INTEGRATION
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa, dochody rozporządzalne, zarządzanie finansami osobistymi, gospodarstwa domowe, obszary wiejskie
Key words	financial situation, managing personal finances, households, rural areas
Abstrakt	W artykule dokonano oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych na obszarach wiejskich w relacji do gospodarstw miejskich w Polsce w latach 2004-2012. Analizie poddano wielkość, dynamikę dochodów i wydatków gospodarstw domowych, źródła dochodów oraz sposoby ich rozdysponowania. Podstawę informacyjną stanowiły zagregowane dane pochodzące z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie uległa znacznej poprawie, zmniejszeniu uległy dysproporcje dochodowe wiejskich gospodarstw domowych w stosunku do gospodarstw miejskich. W latach 2004-2012 dynamika wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych rolników była znaczne wyższa w stosunku do ogółu gospodarstw wiejskich i miejskich. W wiejskich gospodarstwach domowych w największym stopniu wzrosło znaczenie pozarolniczych źródeł utrzymania, w tym głównie z pracy najemnej. W wyniku poprawy sytuacji finansowej zmniejszeniu uległ udział wydatków podstawowych na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb w budżetach gospodarstw wiejskich oraz gospodarstw rolników, zauważono także wzrost ich skłonności do oszczędzania.
Abstract	This paper carried on an analysis of the financial situation of rural households in Poland, in relation to urban households, in 2004-2012. The size, dynamics of income and household expenditure, sources of income and ways of obtaining their distribution were analyzed. The basis of information were aggregated data, derived from studies, conducted by the Central Statistical Office and published in reports Living conditions of the population between 1999 and 2005 and Household budget survey in 2006,…,2012. Based on the survey, it was found that in the context of European integration, the financial situation of households living in rural areas has significantly improved. As a result, income disparities have decreased between rural households and urban households. It should be emphasized that in years 2004-2012, the growth rate of income in farmers’ households was significantly higher, compared to the total number of households in rural and urban areas. In rural households, in the considered period, the importance of non-agricultural sources of income, mainly from employment, has significantly increased. As a result of the improvement of financial situation, the burden on rigid expenses in budgets of rural households and farmers’ households was reduced and an increase in their propensity to save was noticed.
Cytowanie	Kozera A. (2014) Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 91-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s91.pdf

Autor	Aleksandra Szelągowska
Tytuł	Zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa po akcesji Polski do Unii Europejskiej
Title	THE CHANGES IN THE TAXES SYSTEM IN POLISH AGRICULTURE AFTER INTEGRATION WITH EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	rolniczy system podatkowy, zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa, podatek VAT w rolnictwie
Key words	the tax system in polish agriculture, the changes in the agriculture taxes in Poland, Value Added Tax in agriculture
Abstrakt	Integracja Polski z Unią Europejską wymusiła zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa w zakresie podatku od towarów i usług, polegające na wprowadzeniu stawek podatku VAT dostosowanych do dyrektyw harmonizujących podatki pośrednie. Zmiany wprowadzone w podatku rolnym związane były z udzielaniem ulg w przypadku dofinansowania inwestycji w gospodarstwach rolnych ze środków unijnego budżetu i związaną z tym koniecznością zapewnienia braku podwójnego finansowania inwestycji. Niezbędne było również włączenie w proces przyznawania ulg i zwolnień w podatku rolnym unijnych zasad udzielania pomocy publicznej. Dalsze zmiany w opodatkowaniu rolnictwa powinny uwzględniać sytuację ekonomiczną i społeczną gospodarstw rolnych oraz konieczność zachowania wielkości przychodów jednostek samorządu terytorialnego z tego tytułu.
Abstract	Integration with European Union required from Poland to change Value Added Tax (VAT) on polish agriculture conducting VAT rates tailored to the directives harmonizing indirect taxes. The changes in the agriculture tax were related to the concessions granted for financing investments in agricultural holdings from the EU budget and therefore the need to provide no double financing for those investments. It was also necessary to include in this process the EU state aid rules. Further changes in agricultural taxes should also take into account the social and economic situation of house steads and the need of preserving the revenues from local government units.
Cytowanie	Szelągowska A. (2014) Zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa po akcesji Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 123-131
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s123.pdf

Autor	Anna Grontkowska
Tytuł	Znaczenie dopłat w gospodarstwach ogrodniczych w krajach Unii Europejskiej według wielkości ekonomicznej
Title	THE IMPORTANCE OF SUBSIDIES IN THE EU HORTICULTURAL FARMS OF DIFFERENT ECONOMIC SIZES
Słowa kluczowe	gospodarstwa ogrodnicze, dopłaty, wielkość ekonomiczna gospodarstwa rolnego, FADN, Unia Europejska
Key words	horticultural farms, total subsidies excluding on investment, economic size of farm, FADN, European Union
Abstrakt	Celem opracowania jest zaprezentowanie struktury gospodarstw ogrodniczych w krajach Unii Europejskiej oraz poziomu dopłat dla tych jednostek latach 2004-2011. Dodatko­wo dokonano podziału gospodarstw według kryterium wielkości ekonomicznej. W badaniach wykorzystano informacje z bazy FADN. Z badań wynika, że najliczniejszą grupę gospodarstw ogrodniczych stanowiły te o standardowej produkcji od 8 tys. do 25 tys. euro, natomiast najmniej liczną – najsilniejsze. W latach 2004-2011 odnotowano wzrost poziomu dopłat ogółem o prawie 90%, przy czym zaobserwowano wyraźne zróżnicowanie dotyczące wsparcia gospodarstw ogrodniczych zarówno między krajami, jak i między wydzielonymi grupami według wielkości standardowej produkcji. Gospodarstwa ogrodnicze z krajów skandynawskich uzyskały kilku­dziesięciokrotnie wyższe dopłaty niż gospodarstwa ogrodnicze z Włoch, Portugalii i Polski.
Abstract	The goal of this article was to present the structure of horticultural farms in accordance to the FADN economic class sizes and the total amount of subsidies in different EU countries in years 2004-2011. The data came from FADN. The results show, that the most numerous group of the horticultural farms were farms reaching standard output between 8 to 25 thousand Euro. The least numerous group were farms with standard output above 500 thousand Euro. In years 2004-2011 there was a high increase of almost 90%, in the level of subsidies. The financial support varied among countries and farms of different economic sizes. The subsides ranged from about 500 Euro per farm (in Italy) to 35 thousand Euro per farm (in Finland). The Scandinavian horticultural farms received several dozen higher subsidies than horticultural farms in Italy, Portugal or Poland.
Cytowanie	Grontkowska A. (2014) Znaczenie dopłat w gospodarstwach ogrodniczych w krajach Unii Europejskiej według wielkości ekonomicznej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 66-76
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s66.pdf